"Eerste Jaren II, gebroeders Ramakers I"

Jan Hendrik Ramakers (1798-1874) trouwde met Elisabeth Knops in 1818 en het echtpaar kreeg zes kinderen waarvan drie zonen getalenteerde beeldhouwers waren. We concentreren in dit artikel over de drie getalenteerde zonen van Jan Hendrik. Alle drie de zonen werken samen in Schinnen als beeldhouwer.

Jan Willem Ramakers (Schinnen 1820 - Geleen 1887)
Jan Pieter Ramakers (Schinnen 1822 - Schinnen 1900)
Frans Hubert Ramakers (Schinnen 1831 - Geleen 1878)

Jan Willem Ramakers trouwt in 1850 een welgestelde boeren dochter, Maria Antionetta Erkens (Geleen 1831 - Geleen 1890). Zij is geboren op "Biesenhof" (www.biesenhof.nl). Het paar gaat in Lutterade wonen en kopen op 30 september 1851 het uit 1623 stammende huis "Maes, Beltgens, Ramakers". Daar trekken ze in met hun inmiddels geboren oudste zoon Johannes Henricus Ramakers (Geleen 1851 - Geleen 1925). Over dit huis kom ik terug in een volgend artikel.

Jan Pieter Ramakers wordt beeldhouwer en blijft in Schinnen wonen. In 1854 levert Jan Pieter een eikenhouten orgelbaslustrade in de H. Remigiuskerk te Simpelveld. Hij overlijdt in 1900 in Schinnen.

Foto 3, orgelbalustrade vervaardigd door J.P. Ramakers in 1854, foto: Kerkgebouwen in Limburg. Klik op de foto voor vergroting.

Frans Hubert Ramakers trouwt in 1861 Johanna Elisabeth Janssen uit Oirsbeek en neemt daar een boerderij over.  In 1878 vertrekt het gezin naar Geleen en Frans gaat werken in het atelier van zijn broer. Een maand later komt hij te overlijden. Kinderen en kleinkinderen van Jan Pieter Ramakers, waaronder J.H.J. Ramakers waren werkzaam in het atelier. J.H.J. Ramakers weet het tot bedrijfsleider te brengen. Kleinzoon van hem is beeldhouwer Jo Ramakers uit Beek (L) (www.joramakers.nl).

De gebroeders Ramakers hebben een aanzienlijk afzetmarkt kunnen realiseren in Zuid-Limburg te weten:
Gulpen:

1) in Monumenten Geschiedenis en Kunst wordt melding gemaakt van een hoofdaltaar geleverd door Ramakers in 1846. Twee houten Voluutslingers van het retabel zijn er nog van over. Ook de Maasgouw uit 1884 maakt melding van een hoofdaltaar geleverd door Ramaekers uit Schinnen.

2) de Maasgouw van 25 October 1884 meldt: "Het oxaal in de stijl van Lodewijk XVI vervaardigd, is van de hand van Ramaekers uit Schinnen en werd omstreeks 1850 gemaakt."

3) Kruisbeeld met houten corpus in 1850.

Agneskerk in Bunde

Vele jaren na de sluiting van het atelier (1941) heeft de laatste eigenaar M.W.L. Ramakers (1900-1982) getracht geleverde kunst uit de begin jaren op te sporen. Hij is onder andere naar de Agneskerk in Bunde gegaan en heeft in de archieven kunnen zoeken. Het resultaat heeft hij vast gelegd in een schrift. Dit is in familiebezit. In het schrift is het volgende beschreven:

"In een der registers der ontvangsten en uitgaven lezen wij op blz. 19 d.d. 19 Februari 1848 als volgt:

Nota: nog in 1848 den 24 sten Mei 1848 voor een communiebank betaald aan Ramakers te Schinnen 275 francs, waarvan betaald is geworden uit vrijwillige giften 181 francs en 84 centen en het overigen tot het completeeren tot de 275 francs nog van mijn geld verdekst gedaan 93 francs en 16 centiemen, dat is op de rekening vermeld en uitgaat nog te brengen 93 16 centiemen doen in Nederland 44 gulden 1 cent, dus vind ik de rekening van 1848 aan het kerkfabriek 143 gl 42 1/2, welke som het kerkfabriek mij verschuldigd is. Ik zegge te weeten honderd drie en veertig en 43 en 1/2.

Op 9 juli 1848

"De raad vergaderd volgens een artikel 10 van het besluit uit Februari 1809 heeft in deze hunne vergadering van genoegzamen onderzoeking gedaan te hebben eene nieuwen hoogaltaar uitgegeven te maken voor onze kerk volgens plan en conditie: als volgende den 9en Julij 1849 hebben de gebroeders Jean Willem Ramakers en Jean Peeter Ramakers van den gemeente Schinnen Meester Kunstwerkers en bildhauwers van het bestuur te maken en te leveren, in de kerk van Bunde eenen nieuwen altaar vooreen som van achtienhonderd franken, volgens plannen en condities hiervoor beschreven... enz, enz. te leveren voor 1 Julij 1850.

Ondertekend in dulpo door de kerkfabriek Bunde en de aannemers dagtekening, jaar als boven 9 Julij 1849

enz, enz,

1851, nieuwen altaar voor 1.800 franks

Dit schrift gaat door met geleverde kunst tot in Bunde tot in 1867. Dit echter heeft geen invloed op de begin jaren waarin de gebroeders Ramakers samenwerkten. Immers gaat Jan Willem Ramakers in September 1851 zelfstandig verder in Geleen aan de Kerkstraat.

De oude Agneskerk heeft heden een andere functie. Een nieuwe parochiekerk is gebouwd. De altaren zijn in de jaren ´60 van de 20e eeuw verwijderd en verkocht aan een parochiekerk in Grevenbroich vlakbij Keulen in Duitsland. Opsporing in Grevenbroich heeft nog niets opgeleverd.

N.B.: de gebroeders Ramakers stonden in die dagen bekend als "Meester kunstwerkers en bildhauers". Dit geeft aan dat er veel meer productie moet zijn als is aangegeven in dit artikel. Gegevens zijn moeilijk te achterhalen omdat er voor 1850 weinig werd gedocumenteerd.